Obecnie podróżujemy przez cały rok, a podróżnicze cele zlokalizowane są nawet w odległych i egzotycznych zakątkach świata. Na każdą wyprawę warto przygotować się pod względem bezpieczeństwa zdrowotnego, ponieważ odmienne warunki klimatyczne i sanitarne, a także zupełnie inna sytuacja epidemiologiczna mogą nie tylko pokrzyżować wakacyjne plany, ale również poważnie odbić się na zdrowiu Twoim lub członków Twojej rodziny. Poniżej znajdziesz przydatne informacje o tym, jak zadbać o siebie i bliskich przed, w trakcie oraz po egzotycznej podróży.

Lekarz zajmujący się medycyną podróży pomoże Ci zatroszczyć się o odpowiednią ochronę przed chorobami zakaźnymi oraz wszelkimi zagrożeniami związanymi z podróżowaniem. Jest na bieżąco z aktualną wiedzą o sytuacji epidemiologicznej na świecie, zna wytyczne i regulacje dotyczące działań profilaktycznych w odmiennych warunkach klimatycznych i sanitarnych.

Wizytę lekarza medycyny podróży najlepiej zaplanować z wyprzedzeniem – powinna się odbyć minimum 6 tygodni przed podróżą, aby zdążyć przyjąć niezbędne szczepienia ochronne lub wdrożyć inną formę profilaktyki.

O co zapyta lekarz medycyny podróży?

Aby zadbać o bezpieczeństwo zdrowotne planowanej podróży, lekarz medycyny podróży musi poznać odpowiedzi na kilka pytań:

1. Dokąd się wybierasz (kraj, region świata)?
2. Kiedy masz termin wyjazdu i powrotu?
3. Jaki rodzaj wypoczynku preferujesz (bierny czy aktywny)?
4. Jaki jest standard zakwaterowania (hotele czy niskobudżetowe hostele)?
5. Jakie szczepienia ochronne zostały podane w przeszłości (kontynuacja dawek uzupełniających i przypominających)?
6. Czy i na co masz alergie?
7. Czy chorujesz przewlekłe i jakie stosujesz stałe leki?
8. Czy cierpisz na zaburzenia odporności?
9. Czy jesteś nosicielem patogenów chorób zakaźnych (HIV, HBV, HCV, inne)?

Szczepienia ochronne przed podróżą

Szczepienia ochronne przed podróżą nie są obowiązkowe, wyłącznie zalecane. Ich wykonanie wpisuje się w działania prewencyjne – to od Ciebie zależy, czy z nich skorzystasz, aby zminimalizować lub wyeliminować potencjalne zagrożenia dla zdrowia, a nawet życia.

Szczepienia stosuje się u zdrowych, dorosłych osób. U podróżnych chorujących na schorzenia przewlekłe, kobiet w ciąży i dzieci lekarz medycyny podróży dobiera szczepienia indywidualnie.

Zaszczepić się należy najpóźniej 4-6 tygodni przed planowaną podróżą, aby móc przyjąć wszystkie niezbędne dawki i uzyskać pożądany efekt ochronny. W przypadku przyjęcia w przeszłości szczepień podstawowych przeciw określonym chorobom zakaźnym, należy poddać się szczepieniom dawkami uzupełniającymi i przypominającymi.

UWAGA! Rezygnacja z zalecanych szczepień ochronnych przed podróżą może skutkować koniecznością leczenia w złych warunkach lub przerwaniem podróży ze względów zdrowotnych, także wysokimi kosztami przyspieszonego powrotu do kraju, długą terapią, jak również trwałymi powikłaniami.

Co warto mieć w apteczce na odległą podróż?

Z lekarzem medycyny podróży dobrze jest omówić optymalne wyposażenie apteczki podróżnej. W podstawowe leki warto zaopatrzyć się zawłaszcza przed wyprawą do krajów rozwijających się, w których podróżujący może mieć utrudniony dostęp do leków lub ich jakość może pozostawiać wiele do życzenia.

Leki niezbędne do codziennego funkcjonowania zapakuj do bagażu podręcznego – w sytuacji zgubienia Twojej walizki, nie zostaniesz bez lekarstw.

Bardzo ważne są leki przeciwbiegunkowe oraz doustne preparaty nawadniające. Także środek do dezynfekcji ran i skaleczeń.

Bezpieczeństwo w trakcie podróży

Jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych w podróży jest biegunka. Cierpi na nią wielu turystów w krajach o złych warunkach sanitarnych, czyli w Azji, Afryce, Ameryce Południowej i Środkowej. W takich miejscach biegunka zyskała regionalne nazwy, jak „zemsta faraona”, „klątwa Montezumy” czy „galop gringo”. Biegunka podróżnych nie ma nic wspólnego z klasycznym zatruciem pokarmowym; jej przyczyną jest flora bakteryjna, która nie występuje na kontynencie europejskim – przedostanie się drobnoustrojów do układu pokarmowego skutkuje biegunką.

W tropikach ukłucia owadów mogą być przyczyną zakażeń wirusowych oraz chorób pasożytniczych, z których część stanowi poważne zagrożenie dla turystów. Niestety nie wszystkim można zapobiegać poprzez szczepienia, dlatego ochrona przed komarami i innymi insektami w podróży jest bardzo istotna. Komary mogą przenosić malarię, dengę, żółtą febrę, zika, japońskie zapalenie mózgu, gorączkę Zachodniego Nilu czy chikungunya; muchy tse-tse śpiączkę afrykańską, muchówki – leiszmaniozę, a pluskwiaki chorobę Chagasa. Na wyprawie w tropikach korzystaj z dobrej jakości środków odstraszających owady, przestrzegaj wytycznych, co do ich stosowania. Miejsce do spania zabezpiecz przed zaśnięciem – sprawdź, czy nie ma w nim komarów lub innych insektów, czy moskitiery szczelnie przylegają. Jeżeli masz możliwość, korzystaj z klimatyzowanych miejsc noclegowych, w których nie ma potrzeby otwierania okien.

O co zadbać po powrocie z wakacji?

Jeśli po powrocie z podróży, zwłaszcza z terenów zagrożonych malarią, wystąpi u Ciebie gorączka lub inne objawy choroby, pilnie skonsultuj się z lekarzem. Podobnie w sytuacji, jeżeli podczas wyprawy Ty lub Twoi bliscy zostaliście narażeni na kontakt z poważną chorobą zakaźną.

Większość problemów zdrowotnych w podróży łączy jedno – można im skutecznie zapobiegać, korzystając z konsultacji z lekarzem medycyny podróży i stosując się do jego rekomendacji. Ogranicz ryzyko do absolutnego minimum, umawiając się ze specjalistą w zakresie medycyny podróży w Centrum Medycznym Sante Clinic.